در این مقاله قصد داریم تا در رابطه با تعویض دیسک ترمز صحبت کنیم. دیسک چرخ یک قطعه مهم و کاربردی در اتومبیل های مختلف می باشد. در ادامه با ما همراه باشید تا به بررسی کامل و اجمالی تعویض این قطعه بپردازیم.

دیسک چرخ یک عامل مهم در حفظ امنیت خودرو می باشد. این قطعه نقش بسیار مهم و پر اهمیتی در سیستم چرخ اتومبیل دارد. دیسک ترمز همراه با خود چرخ ها به گردش در می آید و زمانی که از حرکت بایستد باعث از حرکت ایستادن چرخ ها و اتومبیل می شود. دیسک ترمز یک قطعه دایره ای شکل می باشد که درون سیستم چرخ ها قرار دارد. وظیفه اصلی این قطعه متوقف کردن اتومبیل از حرکت می باشد. دیسک ترمز یک عمر مشخص و محدودی دارد. این عمر به مرور زمان کم می شود و مالک خودرو مجبور به تعویض آن می گردد. این دیسک با دو قطعه به کار رفته در اتومبیل ارتباط مستقیم دارد. چرخ ها و لنت ترمز دو قطعه ای می باشند که با دیسک اتومبیل در ارتباط هستند. همانطور که قبلا گفته شد دیسک ترمز بعد از‌ گذشت مدت زمانی نیاز به تعویض دارد. در ادامه به زمان مناسب برای تعویض دیسک چرخ می پردازیم.

تعویض دیسک ترمز؛ فرآیندی است که طی آن دیسک ترمزی که به دلیل استفاده مداوم و طولانی مدت، طول عمرش به پایان رسیده با یک قطعه دیسک ترمز سالم، توسط یک تکنسین متخصص، با استفاده از ابزار های مخصوص این کار و در زمانی که اثر و عملکرد دیسک ترمز فعلی کاهش یافته، جایگزین می شود.

دیسک ترمز چیست


چرا دیسک چرخ باید تعویض شود؟

دیسک ترمز یکی از پر مصرف ترین لوازم یدکی ماشین سنگین بعد از مدتی استفاده ممکن است دچار عیب و خرابی شود که خراب شدن این قطعه یک دلیل مهم در تعویض دیسک ترمز است. با خراب شدن دیسک ترمز باید در اولین فرصت به تعویض آن اقدام‌ نمود. استفاده از لنت نامرغوب و بی کیفیت یک عامل مهم در خراب شدن دیسک ترمز خودرو می باشد. این لنت ها مقدار زیادی براده فلز دارند. به دلیل خوب پودر نشدن این نوع لنت ها در دیسک ترمز خرابی و خوردگی ایجاد می شود. تعویض دیر هنگام لنت ترمز یکی دیگر‌ از موارد خراب شدن دیسک ترمز‌ می باشد. اگر‌ لنت ها را دیر هنگام تعویض کنید مواد روی لنت تمام‌ می شود و به فلز می رسد. در اثر برخورد دو فلز با یکدیگر صدای ناهنجاری ایجاد می شود.
یکی از بیشترین مواردی که سبب خرابی دیسک ترمز‌ می شود تغییرات ناگهانی دما می باشد. دیسک ترمز در اثر انجام ترمز های مداوم بسیار داغ می شود در صورت وارد شدن به محیطی سرد این تغییرات ناگهانی دما اتفاق می افتد. این اتفاق سبب تاب برداشتن دیسک خودرو می شود و نتیجه ای جز لرزش اتومبیل ندارد. در بالا به چند مورد از خرابی دیسک ترمز اشاره کردیم. این موارد سبب خراب شدن این قطعه می شود و باید در اولین فرصت به تعویض دیسک چرخ بپردازیم.

تعویض دیسک ترمز یک اقدام بسیار مهم و حیاتی می باشد. تعویض این دیسک نیازمند دقت و مهارت بالایی است. در صورت تعویض نکردن دیسک ترمز ممکن است اتفاقات ناگواری پیش بیاید. دیسک ترمز یک قطعه مهم برای متوقف کردن اتومبیل می باشد. در صورت خرابی این قطعه ممکن است اتومبیل در مواقع لزوم نتواند در لحظه متوقف شود. همین اتفاق باعث به وجود آمدن تصادفات و بروز حوادث مالی و جانی شدید می شود. در نتیجه در صورت بروز خرابی و مشکل باید در اولین فرصت به تعویض دیسک چرخ اتومبیل خود بپردازید.

چرا دیسک ترمز باید تعویض شود

بهترین زمان تعویض دیسک ترمز

زمان تعویض دیسک ترمز به عوامل‌ مختلفی بستگی دارد. به طور کلی تعویض این دیسک بعد از ۴۰ هزار تا ۶۰ هزار کیلومتر کارکرد اتومبیل می باشد. اما این یک قاعده کلی نمی باشد. طول عمر این قطعات بستگی به نوع رانندگی‌ اشخاص و نگهداری خودرو دارد. همچنین کیفیت قطعاتی که در خودرو استفاده شده است یک عامل مهم بعدی در افزایش طول عمر این قطعه می باشد. دیسک ها اجزایی می باشند که نیازمند تعویض هستند. این قطعات بعد از گذشتن از مدت زمانی عمرشان به پایان می رسد و نیازمند تعویض هستند. شما به عنوان استفاده کننده انواع خودرو باید به علائم و عوامل خرابی لوازم یدکی ماشین سنگین از جمله؛ دیسک ترمز شناخت نسبی داشته باشد تا در صورت مشاهده هریک از این علائم نسبت به تعویض یا تعمیر دیسک ترمز اقدام کرده و عوامل خرابی و فرسودگی را تا حد امکان کنترل کنید.

به طور معمول رانندگان ماشین زمانی که با یکی از علائم خرابی دیسک ترمز روبرو می شوند به تعمیرگاه مراجعه می کنند و تعمیرکار های متخصص بعد از بررسی دیسک ترمز باید تشخیص دهند که دیسک ترمز نیاز به تعویض دارد یا با کمی تراش دادن مشکل آن برطرف می شود؟ اگر سطح دیسک ترمز به شکل ناهمواری ساییده شده باشد، هنگام ترمز گیری راننده باعث تولید صداهای ناهنجار می شود و این موضوع نشان میدهد که زمان تعویض دیسک ترمز فرا رسیده است و تنها تراش دادن دیسک ترمز چاره ساز نخواهد بود.

البته که زمان تعویض دیسک های ترمز را به صورت دقیق نمی توان تعیین کرد اما خب در این میان باید معیار ها و پارامترهایی را در نظر گرفت که به صورت تقریبی زمان تعویض را بتوان تشخیص داد. یکی از این معیار ها حد سایش دیسک های ترمز است که ظاهرا در مورد دیسک ترمز های مختلف، این مقدار متفاوت است. اما به طور کلی می توان گفت اگر در دیسک جلو، هر طرف سطح دیسک ترمز به اندازه یک میلی متر ساییده شده باشد، زمان مناسب برای تعویض دیسک است و اگر دیسک چرخ عقب در هر طرف سطح آن به اندازه 0/5- 0/75 میلی متر ساییده شده باشد، نوید پایان عمر دیسک ترمز را می دهد.

آیا دیسک ترمز و لنت ترمز همزمان باید تعویض شوند؟

در بحث تعویض دیسک چرخ ها گاه این سوال پیش می آید که آیا باید به هنگام تعویض دیسک ترمز، حتما لنت ترمز هم را عوض کنیم؟ در خصوص پاسخ به این سوال نمی توان یک جواب قطعی داد و آن را به تمام افراد با شرایط مختلف تعمیم داد. بهترین کار این است که شرایط لازم برای تعویض دیسک یا لنت ترمز را بیان داریم.

در ابتدا به یاد داشته باشید که لنت ها و دیسک ترمز به یکدیگر وابسته بوده و در هر بار فشرده شدن پدال ها، لنت و دیسک باهم درگیر و دچار سایش می شوند و نقاط سایش هر دو مشترک است. در این شرایط فرض کنید زمان تعویض دیسک ترمز شما فرا رسیده است اما نمی خواهید لنت ها را تعویض کنید؛ اگر لنت ها را به تازگی تعویض کرده باشید، اشکالی ندارد اما اگر شما یک دیسک ترمز صاف و نو با یک لنت ترمز ساییده و فرسوده داشته باشید، قطعا قدرت و عملکرد دیسک ترمز صد در صد نخواهد بود و تحت تاثیر قرار می گیرد چون آن قسمت هایی از لنت ترمز که دارای شیار است نمی تواند با دیسک ترمز تماس داشته باشد. ضمن اینکه عدم تماس برخی از بخش های لنت با دیسک باعث ایجاد صداهای ناهنجار می شود. پس میتوان نتیجه گرفت که اگر زمان زیادی از تعویض لنت ها نگذشته بهتر است که همزمان با دیسک ها، لنت های ترمز را هم تعویض کنید.

آیا باید هر دو دیسک را همزمان تعویض کرد؟

توصیه می شود در جهت جلوگیری از ایجاد اختلال در ترمز گیری، دیسک های ترمز را به صورت جفت جفت تعویض کنید یعنی دو دیسک ترمز چرخ های جلو باهم و دو دیسک ترمز چرخ های عقب هم با هم وگرنه به دلیل همان بحث سایش دیسک ها که در بخش قبلی بیان شد، دچار ناهمواری در ترمز گیری می شوید.

طول عمر دیسک ترمز چقدر است؟

تعیین طول عمر مفید دیسک ترمز به عوامل مختلفی بستگی دارد. نوع رانندگی، موقعیت دیسک ترمز در جلو یا عقب ماشین و برند دیسک ترمز از جمله ی این عوامل است اما به صورت میانگین میتوان گفت که دیسک های ترمز را بین 80000 مایل (128720 کیلومتر) تا 120000 مایل (193080 کیلومتر) در نظر گرفت. سعی کنید در سرویس های دوره ای یا زمانی که یکی از دیسک ترمز های جلو یا عقب خراب می شود، دیسک ترمز را در دو جهت بررسی کنید.

عوامل تاثیر گذار بر طول عمر دیسک ترمز

برخی از عوامل وجود دارند که باعث می شوند دیسک ترمز سخت تر، شدیدتر و بیشتر کار کند در نتیجه باعث کاهش دوام دیسک های ترمز می شوند. برخی از این عوامل عبارتند از؛

  • سبک و مسیر رانندگی

مسیر رانندگی یکی از عوامل تاثیر گذار است اما چگونه؟ بدین صورت که اگر شما در یک بزرگراه رانندگی کنید هم شدت ترمزگیری و هم تعداد دفعات آن به نسبت رانندگی درون شهر به خصوص در مسیر های پرترافیک، به میزان قابل توجهی کمتر است پس دیسک های ترمز هم کمتر دچار سایش شده و بیشتر دوام می آورند.

  • میزان بار خودرو

هر چه میزان باری که یک خودرو متحمل می شود بیشتر باشد، ترمز گیری را سخت تر کرده و باعث می شود که دیسک های ترمز بیشتر و سخت تر کار کنند پس طول عمر مفید آن کاهش می یابد.

  • ترمز های ناگهانی

ترمز های ناگهانی، تهاجمی هستند که باعث می شوند به دیسک ها فشار زیادی برای توقف یا کاهش سرعت وارد شود پس به منظور افزایش طول عمر مفید دیسک ها بهتر است که ترمزگیری ها ارام و با فشار متعادل باشد.

مزایا و معایب تعویض دیسک ترمز

هزینه تعویض دیسک چرخ ها ازمعایب تعویض دیسک های ترمز به شماره می رود که با استفاده از تعمیر و تراش دیسک ها این هزینه ها تا مدت ها به تعویق انداخت و با صرف هزینه کمتر مجددا از آن دیسک استفاده کنید. اما خب نباید از این نکته غافل شوید که تراش دیسک ترمز نباید برای هر دیسک ترمز بیش از چند بار انجام شود چون سطح دیسک چرخ پس از هربار تراشکاری، تراش داده شده و لاغر می شود و اینجاست که این دیسک ترمز نیاز به تعویض دارد. شما با تعویض به موقع دیسک ترمز می توانید طول عمر سیستم ترمز ماشین سنگین و سلامت عملکرد دیگر قطعات و بخش های ماشین را تضمین کنید.

هر چند وقت یکبار دیسک ترمز باید تعویض شود؟

دیسک های ترمز به صورت تقریبی در خودروهایی با استفاده معمولی تا 80000 کیلومتر کار می کنند اما در مورد ماشین های سنگین این مقدار به 25000 تا 30000 کیلومتر کاهش می یابد. همانطور که در بحث های قبلی بیان شد زمان قطعی برای تعویض دیسک ترمز اعلام نمی شود پس به طبع نمی توان در مورد اینکه چند وقت یکبار باید تعویض شود هم نمی توان نظر قطعی داد چون نوع رانندگی و میزان استفاده از خودرو هم در تعیین زمان دخیل و برای هر کسی متفاوت است. اما میتوانید با توجه به زمانی که در دفترچه راهنمای خودرو ی شما توصیه شده، سلامت دیسک ترمز را تست کنید.

تعمیر یا تعویض دیسک ترمز؟ کدام بهتر است؟

دیسک ترمزی که به دلایل مختلف خراب شده یا باید تعویض شود یا تعمیر. اما سوال این است که کدام یک از این روش ها بهتر است یا اینکه در چه صورتی باید دیسک را تعمیر کرد و در چه صورتی تعویض؟
تعمیر دیسک ترمز شامل اقداماتی نظیر تراشکاری دیسک ترمز است که برخی از خرابی های دیسک را مرتفع سازد. لرزش فرمان خودرو، عملکرد ضعیف سیستم ترمز، استفاده نامتعادل از لنت های ترمز، داغ شدن بیش ازحد دیسک ها و ... از جمله مواردی هستند که با تعمیر و تراش دیسک ترمز می توانند برطرف شوند. استفاده از روش تراشکاری دیسک ترمز جهت تعمیر آن ها این مزیت را دارد که می تواند طول عمر مفید دیسک ترمز را برای مدتی افزایش داده و از صرف هزینه های سنگین تعویض دیسک چرخ جلوگیری به عمل آورد. پس در صورتی که نوع خرابی دیسک به گونه ای باشد که با تراشکاری از بین برود، بهتر است دیسک چرخ را تعمیر کنید نه تعویض.

ابزارهای لازم برای تعویض دیسک چرخ

تعویض انواع دیسک ترمز به ابزار های مخصوصی نیاز دارد که بتوانید این کار را صحیح و با دشواری کمتر انجام دهید. برای تعویض دیسک ترمز باید از متخصصین و تکنسین های کاربلد و با تجربه در این زمینه کمک بگیرید. این کار را همه افراد نمی توانند انجام دهند زیرا کاری تخصصی می باشد که نیازمند داشتن تجربه و تبحر است. ابزار های مورد نیاز برای تعویض دیسک ترمز عبارتند از
  • آچار چرخ
  • لنت های نو
  • آچار یکسر رینگی ۱۳
  • ویکسر رینگی ۱۵
  • چکش
  • دسته آلن ستاره ای
  • آچار ۱۹
  • پیچ گوشتی دوسو بلند
ابزار های لازم برای تعویض دیسک ترمز

نحوه تعویض دیسک ترمز‌ چگونه است؟

برای تعویض دیسک ترمز باید تمام موارد ایمنی را رعایت کرد. در هر کاری رعایت ایمنی قدم نخست می باشد که باید مورد توجه قرار بگیرد. ابتدا پیچ های چرخ خودرو را به وسیله آچار چرخ و یا بکش ۱۹ و رابط به سمت چپ خودرو شل می کنید. اما بهتر است برای مهار بهتر خودرو زیر آن را خرک و یا آجر قرار دهید.
فرمان را کاملا به سمت محلی که در حال کار میباشد بچرخانید. سپس سیم لنت قدیمی را از محل مخصوص خود آزاد کنید. در قدم بعدی با ویکسر ۱۳ و ۱۵ پیچ های کلیبر لنت را باز‌نمایید. اگر از سمت راست آن را باز کردید باید آچار ۱۳ را به سمت پایین فشار دهید. همچنین اگر سمت چپ آن را باز کردید باید آچار را به سمت بالا فشار دهید تا پیچ ها باز شود. برای باز کردن دیسک باید محفظه لنت را به طور کلی باز نمایید و بعد از خروج دیسک، دیسک ترمز جدید را جایگزین‌ نمایید. برای تعویض دیسک چرخ ها توصیه اکید می شود که به منظور افزایش عمر مفید قطعات از بهترین برند دیسک ترمز استفاده کنید.
تعویض دیسک چرخ یک کام مهم و تخصصی است که حتما باید در انجام آن از افرادی که در این زمینه تخصص و تجربه دارند کمک بگیرید. در این صورت می توانید از اینکه تعویض دیسک به صورت صحیح انجام شده است، اطمینان کامل داشته باشید.

تعویض دیسک ترمز چگونه است

انواع دیسک ترمز

تعویض دیسک ترمز بسیار مهم و حیاتی می باشد. انواع مختلفی از این دیسک در بازار موجود است و هر کدام از آنها بعد از تمام شدن عمرشان نیازمند تعویض می باشند. ابتدا به بررسی انواع دیسک ترمز‌ می پردازیم.
دیسک چرخ ها انواع و مدل های مختلفی دارند. با وجود این همه مدل قیمت های‌متنوعی نیز خواهند داشت. دیسک های ترمز به دو دسته کلی دیسک ترمز‌ معمولی و دیسک ترمز خنک شونده تقسیم بندی می شوند.
  • دیسک چرخ معمولی

از این نوع دیسک ترمز در شرایط های معمولی و آب و هوای مساعد استفاده می شود. زیرا این نوع دیسک ها دمای خود را از دست نمی دهند.

  • دیسک ترمز سوراخ دار

همانطور که از اسمش پیدا می باشد بر روی آن سوراخ هایی تعبیه شده است. این سوراخ ها وظیفه خروج هوا و دود را بر عهده دارند. همچنین سبب سرد شدن دیسک نیز می شوند. بهتر است از این نوع دیسک در رانندگی های درون شهری استفاده گردد.

  • دیسک ترمز‌ شیاردار

این شیارهای موجود بر روی دیسک ها سبب می شود که دیسک به سرعت دمای بالای خود را از دست بدهد. به همین علت نام دیگر‌ این دیسک، دیسک خنک شونده شیاردار نیز‌ می‌باشد. از این نوع دیسک در ماشین های مسابقه ای که زیاد ترمز‌ می‌کنند استفاده می شود.

  • دیسک ترمز ترکیبی

​در این نوع دیسک هم شیار و هم سوراخ هایی وجود دارد که باعث کاهش دمای بالای دیسک می شود. از دیسک ترکیبی در انواع خودرو ها می توان استفاده کرد.

دیسک ترمز چگونه کار می‌کند؟

تعویض دیسک ترمز ارتباط مستقیمی‌ با نحوه رانندگی‌ افراد دارد. در صورت گرفتن ترمز های زیاد و پی در پی‌ طول عمر دیسک چرخ کاهش می یابد. با فشار دادن پدال ترمز می توان سرعت خودرو را کم کرد و آن را از حرکت متوقف ساخت. حال به بررسی چگونگی این اتفاق می‌ پردازیم. هنگام فشار دادن پدال ترمز نیرو به واسطه یک سیال به ترمز ها انتقال پیدا می کند. ماشین باید نیروی بیشتری ایجاد و تامین کند تا خودرو حرکت نکند. ترمز ها به واسطه اصطکاک نیرو را به دیسک ترمز و دیسک ترمز این نیرو را به جاده منتقل می‌کند.
اکثر اتومبیل هایی که امروزه استفاده می شوند بر روی ۴ چرخ خود ترمز دیسکی دارند. این سیستم نقش مهمی در متوقف کردن و از حرکت باز ایستادن اتومبیل دارد. در زمان فشرده شدن پدال ترمز نیرویی به دیسک ترمز‌ منتقل می شود. دیسک ترمز با ایجاد اصطکاک بین لنت ها سبب از حرکت ایستادن اتومبیل می‌شود. این قطعه یک عامل مهم در حفظ ایمنی اتومبیل ها می باشد. با این قطعه راننده در زمان درست می تواند اتومبیل را متوقف کند و از بروز یک حادثه ناگوار جلوگیری نماید.

دیسک ترمز چگونه کار می کند؟

کاربرد های دیسک ترمز

تعویض دیسک ترمز در زمان مناسب‌ به حفظ کارایی بالای آن کمک زیادی خواهد کرد. همچنین با انجام تعویض به موقع می توان از بروز اتفاقات ناگوار جلوگیری به عمل آورد. دیسک ترمز و یا دیسک چرخ یک کاربرد اصلی دارد و آن متوقف کردن اتومبیل از حرکت می باشد. به این ترتیب می توان در کسری از ثانیه خودرو را متوقف کرد. دیسک ترمز بر روی بلبرینگ چرخ ها سوار شده است و با رینگ و لاستیک همزمان به چرخش در می آید.
اصطکاک ایجاد شده بین دیسک و لنت ها باعث توقف اتومبیل می شود. این اتفاق یکی از کاربرد های اصلی این قطعه مهم در اتومبیل می باشد. اگر شما نیز جزو آن دسته از افرادی هستید که اتومبیل دارید باید از کاربرد این قطعه آگاهی داشته باشید و بتوانید تعویض دیسک چرخ را در زمان درست و به موقع انجام دهید.

مقالات مرتبط:
لوازم یدکی کامیون چیست
لوازم یدکی اتوبوس چیست

سخن آخر

تعویض دیسک ترمز یکی از کارهایی است که دررابطه با دیسک چرخ ها بعد از مدتی استفاده باید در زمان مناسب و توسط شخص متخصص در این زمینه انجام شود. سعی کنید به صورت دوره ای عملکرد قطعات ماشین خود را مورد بررسی قرار دهید تا برای تعمیر قطعات و تعویض آن با قطعات زاپاس در بهترین زمان اقدام نمایید. نحوه تشخیص قطعات یدک اصل از فیک کمی مشکل است به همین دلیل خواندن یک راهنمای خرید لوازم یدکی ماشین سنگین که به صورت جامع تمام نکات را ذکر کرده باشد میتواند کمک بزرگی در انتخاب و خرید لوازم یدک بکند.